Stel je voor: de schemering valt, een zachte wind strijkt over de velden. Je loopt door een oud bos, de geur van vochtige aarde en bladeren vult je longen. Ergens in de diepte, onzichtbaar voor het blote oog, fladdert een klein wonder door de lucht: de franjestaart (Myotis nattereri). Een vleermuis, zo delicaat en tegelijk zo fascinerend. Wil je meer weten over dit bijzondere nachtdier?
Een ontmoeting met de franjestaart
De franjestaart, een naam die perfect past bij zijn fijne, franjeachtige oren. Je vindt hem in verschillende delen van Europa, waaronder Nederland. Hij is een relatief kleine vleermuis, met een bruine vacht en een opvallende snuit. De franjestaart is een echte specialist in het vangen van insecten. Hij jaagt met behulp van echolocatie; een ongelooflijk systeem waarbij hij ultrasone geluiden uitzendt en de echo’s gebruikt om zijn omgeving in kaart te brengen. Het is alsof hij de wereld ‘ziet’ met geluid.
De jachttechniek van de franjestaart
Hoe jaagt deze kleine vleermuis dan precies? De franjestaart is een meester in de kunst van het vangen van insecten in de lucht. Hij vliegt met precisie tussen de bomen en struiken, op zoek naar prooien zoals muggen, motten en kevers. Stel je voor: in het donker, met een snelheid die je bijna niet kunt volgen, vangt hij met zijn scherpe klauwen en tanden zijn avondeten. Indrukwekkend toch?
VIDEO: Natterer's BatMyotis (Myotis nattereri)
Waar vind je de franjestaart?
Waar kun je deze schuwe vleermuis tegenkomen? De franjestaart geeft de voorkeur aan bossen met oude bomen, maar je kunt hem ook vinden in parken en zelfs tuinen met veel groen. Belangrijk is dat er voldoende insecten zijn en geschikte schuilplaatsen. Denk aan spleten in bomen, holtes onder loszittende schors, of zelfs in spleten in gebouwen. Het liefst kiest hij voor rustige, ongestoorde plekken. De franjestaart in jouw buurt vinden vereist geduld en scherpe ogen (of oren!).
Leven en voortplanting van de franjestaart
De franjestaart is een sociale vleermuis. Tijdens de zomer verblijven ze vaak samen in kleine kolonies. Je kunt je voorstellen: een groepje franjestaarten, hangend ondersteboven in een donkere holte, in rust na een succesvolle jacht. In de herfst zoeken ze een plek om te overwinteren, vaak in grotten, kelders of bunkers. Dan verlagen ze hun stofwisseling en gaan ze in een soort winterslaap.
De voortplanting van de franjestaart is eveneens fascinerend. Na de winterperiode, in het voorjaar, paren ze. De vrouwtjes brengen na een draagtijd van ongeveer 50 dagen één of twee jongen ter wereld. De jongen zijn aanvankelijk afhankelijk van hun moeder voor voeding en warmte. Je kunt je voorstellen hoe zorgzaam de moeders zijn.
Bedreigingen voor de franjestaart
Helaas is de franjestaart, net als veel andere vleermuissoorten, geconfronteerd met verschillende bedreigingen. Verlies van leefgebied, door bijvoorbeeld ontbossing en verstedelijking, is een grote zorg. Ook de toenemende lichtvervuiling kan de jacht van de franjestaart bemoeilijken. De beschikbaarheid van insecten neemt af door het gebruik van pesticiden. En de franjestaart is kwetsbaar voor ziektes.
Wat kun je doen om deze bijzondere vleermuis te beschermen? Er zijn verschillende manieren. Je kunt bijvoorbeeld jouw tuin vleermuisvriendelijk maken door het planten van inheemse planten die veel insecten aantrekken, of het plaatsen van een vleermuiskast. Ook het beperken van het gebruik van pesticiden in jouw omgeving helpt. En het doorgeven van eventuele waarnemingen van franjestaarten aan de juiste instanties is zeer waardevol.
Bescherming van de franjestaart en zijn leefgebied
De bescherming van de franjestaart en zijn leefgebied is van groot belang. Het behoud van oude bomen en het creëren van veilige overwinteringsplaatsen zijn cruciale maatregelen. Ook het terugdringen van lichtvervuiling en het verminderen van het gebruik van pesticiden zijn van essentieel belang voor de toekomst van deze soort. Wil je meer weten over andere amfibieën zoals de Griekse beekkikker? Lees hier alles over de Griekse beekkikker. Laten we samen zorgen voor een gezonde en diverse natuur, waar ook de franjestaart een plaats heeft.
Veelgestelde vragen over de franjestaart
Wat eet een franjestaart?
De franjestaart voedt zich voornamelijk met vliegende insecten zoals muggen, motten en kevers.
Interessante links
Breid je begrip van Franjestaart (Myotis nattereri): alles wat je moet weten uit met deze zorgvuldig gekozen leesstukken.
Hoe lang leeft een franjestaart?
Een franjestaart kan ongeveer 20 jaar oud worden.
Waar overwintert een franjestaart?
Franjestaarten overwinteren in donkere, koele plaatsen zoals grotten, kelders of spleten in gebouwen.
Is de franjestaart een bedreigde soort?
Hoewel de franjestaart niet direct als ernstig bedreigd wordt beschouwd, neemt het aantal wel af door diverse bedreigingen. Daarom is bescherming essentieel. Lees meer over andere bedreigde diersoorten zoals de Spaanse steenbok hier.
Kan ik een franjestaart in mijn tuin lokken?
Door het planten van inheemse bloemen en struiken, en het vermijden van pesticiden, creëer je een insectenrijke omgeving die franjestaarten aantrekt. Een vleermuiskast kan ook helpen.
